کارت گرافیک یکی از
عناصر مهم در کامپیوتر است که با توجه به نوع استفاده و نیاز کاربران ،
دارای مدل های متفاوت با پتانسیل های مختلف می باشد . کاربران با توجه به
امکانات کارت گرافیک قادر به استفاده از بازی ها ، برنامه های پیشرفته ،
مشاهده فیلم و انجام عملیات حرفه اینظیر ظبط و ویرایش فیلم می باشند . در
زمان استفاده از تصاویر گرافیکی حجیم و یا اکثر بازیهای کامپیوتری ، ممکن
است تصاویر بصورت منقطع نمایش داده می شوند ، ناگهان بازی یا برنامه قطع
شود ، برنامه های گرافیکی به کندی اجراء شود و یا اصلاً بازی یا برنامه
اجرا نشود ، در چنین مواردی استفاده از یک کارت گرافیک مطلوب و با سرعت
مناسب علاوه بر افزایش کارایی سیستم ، امکان پردازش تصاویر دو بعدی و سه
بعدی استفاده شده در بازیهاو برنامه های کامپیوتری را با سرعت بیشتر فراهم
می نماید . طراحان و پیاده کنندگان محصولات نرم افزاری با اتکاء به پتانسیل
های ارائه شده توسط کارت های گرافیک ، قادر به تولید محصولات متنوعی نظیر
بازی های پیچیده و با گرافیک بالا می باشند . شرکت GIGABYTE یکی از
بزرگترین تولید کنندگان تجهیزات و قطعات کامپیوتری اعم ازمادر بورد،
مانیتور ، تجهیزات مولتی مدیا ، انواع درایوها ، (DVDRom , Writer ,
COMBODrive...)CDRom انواع کارتهای PCI (مودم ، لن ...) ، کیس و دهها قطعه
دیگر در جهان بوده است ، یکی از قطعاتی که توسط این شرکت تولید می شود کارت
گرافیک است . گیگا بایت تنها شرکتی است که هم کارتهایی با چیپ ATI و هم با
چیپ Nvidia تولید می کند که این امر باعث شده متنوع ترین کارتهای گرافیک
دنیا را ارائه دهد . کارتهای گرافیک شرکت گیگا بایت همیشه گوی سبقت را چه
از نظر کیفیت ، کارایی ، طراحی و قیمت از رقبا ربوده و همیشه مقامهای نخست
را به خود اختصاص داده است به همین دلیل به عنوان پرفروش ترین کارت گرافیک
دنیا شناخته شده است .
تشریح مشخصات
در زمان تهیه یک کارت گرافیک می
بایست موارد متعددی همچون سرعت پردازنده ، میزان سرعت حافظه ، نوع اینترفیس
ها ، تعداد پورت های ورودی و خروجی به دقت برسی و مشخص گردد . قیمت یک
کارت گرافیک با میزان کارائی آن ارتباط مستقیم دارد . کارتهای گرافیک از
تراشه های Nvidia یا ATIاستفاده می نماید که دارای کارائی مناسب در ارتباط
با نمایش تصاویر سه بعدی می باشند . جایگاه و نقش Core Clovk(سرعت
پردازنده) در کارتهای گرافیک بسیار حائز اهمیت بوده و اولویت آن نسبت به
سایر پارامترهای موجود بمنظور گزینش یک کارت گرافیک ، بیشتر است ( بازیهای
گرافیکی پیچیده و گرافیک بالا، نیازمند استفاده از کارت گرافیکی با سرعت
پردازش بالا می باشند )
ویژگی های مهم
از مهمترین ویژگی های کارت گرافیک ، می توان به موارد زیر اشاره نمود :
پردازنده
(Core Clock) : سرعت پردازنده (Core Clock) کارت گرافیک ، مهمترین عامل
افزایش کارائی یک کارت گرافیک بوده که بیشترین ناثیر را در رابطه با انجام
عملیات تصاویر سه بعدی ، بدنبال خواهدداشت . امروزه به برکت وجود پردازنده
های استفاده شده در کارت های گرافیک امکان مشاهده سه بعدی متحرک بطور کامل
فراهم شده است . کارت های گرافیک قادر به پشتیبانی از تصاویر ویدئوئی سه
بعدی و بازی های کامپیوتری بنحو مطلوبو با بهترین وضعیت نمایش می باشند .
زمانیکه بازی های کامپیوتری با سرعت شصت فریم در ثانیه و یا بیشتر نمایش
داده شوند ، وضعیت مطلوبی فراهم و تصاویر فاقد هرگونه لرزشی خواهند بود (
چشم انسان در این سرعت قادر به تشخیص لرزش تصاویر نمی باشد)
کارتهائی که
قادر به تولید فرم ها با سرعت بیشتری باشد ، امکان مشاهده تصاویر بازی های
کامپیوتری در Resolution بالاتر را بخوبی فراهم می نمایند .
حافظه
(Ram) : در مواردیکه از کام بمنظور انجام عملیات حجیم گرافیکی نظیر بازیهای
کامپیوتری و یا ویرایش تصاویر ودئوئی استفاده می گردد ، اطلاعات مورد نیاز
بمنظور نمایش تصاویر درحافظه (Ram) کارت گرافیک ذخیره می گردد . کارت های
گرافیک بمنظور انجام مطلوب و سریع اینگونه فعالیت ها به حجم بالائی از
حافظه نیاز خواهد داشت . بموازات افزایش پیچیدگی بازی های کامپیوتر یا حجم
عملیات گرافیکی به حافظه بیشتری نیاز خواهد بود . برای بازی های قدیمی ،
حافظه ای به میزان 32 MB کافی بوده ولی کیفیت و سرعت انتقال تصاویر در آنان
نسبت به بازیهای جدید خصوصاً در Resolution 1600*1200 ، مطلوب نخواهد بود .
به منظور استفاده از بازی های گرافیکی پیشرفته و resolution بالا تر ، می
بایست از کارتهای گرافیکی که دارای حداقل 128mb حافظه می باشد استفاده گردد
.
Memory bus : پهنای مسیر اینترفیس حافظه می باشد . به عبارت دیگر به
عرض مسیر دیتا در حافظه گفته می شود . این پارامتر نفش مهمی در کیفیت و
راندمان کارت گرافیک بازی می کند هرچه این عرض بیشتر باشد (256 بیت،128 بیت
،64 بیت ) سرعت جریان دیتا در رم بالا تر بوده و بطبع قدرت کارت بالا تر
رفته و بازی ها و برنامه ها روان تر اجرا می شوند.
Memory clock : به سرعت حرکت دیتا در حافظه کارت گرافیک گفته می شود . این پارامتر هم نقش بسیار مهمی در کارت گرافیک بازی می کند .
AGP
: این درگاه مسئولیت ارسال دیتا به کارت گرافیک رادارد .تقریباً تمامی
سیستم های جدید دارای یک اسلات agp به منظور اتصال کارت گرافیکی می باشد .
سیستم های که طول عمر آنها بیش از 4 سال بوده و یا بعضی از سیستم های که
دارای گرافیک onboard می باشند ، ممکن است این اسلات در ةآنها وجود نداشته
باشد (کارت های گرافیک جدید از اسلات Agp استفاده می کنند ). کارت های
گرافیکی که از اسلات Agp استفاده می کنند قادر به حمایت از سرعتی بالغ بر x
4 تا x 8می باشند. در صورتی که سیستمی دارای اسلات Agp با سرعت 1x یا 2x
باشد ، امکان استفادهاز کارتهای گرافیکی با سرعت x 4 تا x 8 وجود نخواهدد
اشت ( به دلیل تفاوت ولتاژ آنان) .
DirectX : این تکنولوژی پس از گذشت
دت زمانی اندک به یک تکنولوژی فراگیر در بازیهای کامپیوتری جید تبدیل شده
است . این برنامه در حقیقت رابط بین برنامه یا بازی و کارت گرافیک می باشد
در واقع DirectX بین نرم افزاریا بازی و سخت افزار گرافیکی رابط می شود .
هم اینک ، کارت هایی ارائه شده است که ازDirectX 9 پشتیبانی و استفاده
مینمایند . درصورتیکه تصمیم به استفاده از جدیدترین بازیهای کامپیوتری
رادارید ، می بایست کارت گرافیکی انتخاب گردد که قادر به سازگاری با
DirectX 9 API باشد .
خروجی DVI : با استفاده از اینترفیس DVI امکان
اتصالکامپیوتر به دو مانیتور و یک تلوزیون (مشاهده دو تصویر متصل ویا حتی
سه تصویر جداگانه) ، میتوان از این پورت استفاده کرد و همچنین با استفاده
از تبدیل DVI to VGA میتوان امکان اتصال همزمان به دو مانیتور آنالوگ را
فراهم آورد .
خروجی S-Video : پورت خروجی خروجی S-Video ، امکان ارسال
سیگنالهای ویدئوئی را به تلوزیون ، VCR . سایر دستگاههایی که سیگنال
ویدئوئی دریافت مینماید را فراهم میکند .
مشاهده مشخصات کارت گرافیک
اگر میخواهید مشخصات کارت گرافیک خود را مشاهده کنید میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید :
روش
اول : روی صفحه کار(Desktop) خود راست کلیک کرده و از این منو گزینه
Proprtties را انتخاب کنید ، سپس به برگه Setting رفته و دکمه Advance را
انتخاب کنید . پنجره جدیدی با نام کارت گرافیک شما باز میشود که میتوانید
در برگه Adapter مشخصات کارت خود را مشاهده نمایید .
روش دوم : روی
منویStart کلیک کنید و به منوی programsمیرویم و تز منوی Accesoories گزینه
System Toolzو سپس System InformATIon کلیک میکنیم . برنامه System
InformATIon اجراء میشود که در آن مشخصات کامل و کلی سیستم خود را مشاهده
مینمایید. به منوی Tools رفتث و گزینه DirectX Diagnostic Tool را انتخاب
میکنیم . این برنامه اجرت شده و در ابتده سیستم شما را بررسی میکند . در
این برنامه شما میتوانید از وضعیت Display , Network , Input ,Music ,
Sound (نمایشگر و کارت گرافیک ) خود مطلع شوید . برگه Display را انتخاب
کرده و مشخصات کامل کارت گرافیک خود را در قسمت Device مشاهده مینمایید .
همچنین میتوانید از مشخصات درایور کارت خود در قسمت Driver اطلاع حاصل
نمایید . در بخش DirectX features شما میتوانید قابلیتهایی همچون Direct
Draw( قابلیت شتاب در ترسیم تصاویر) ، Direct3D (قابلیت ترسیم سه بعدی ) ،
AGP Texture(قابلیت شتاب در ارسال و بافندگی دیتا، و حذف قسمتهای نامشهود
در اجسام سه بعدی) را فعال یا غیر فعال نمایید ضمناً میتوانید تستهایی را
هم از این قابلیت ها بعمل آورید . در قسمت Notes میتوانید گزارشی از وضعیت
تستهای انجام شده مشاهده نمائید .
تست كارت گرافيك
بهترين برنامه
براي تست كارت گرافيك برنامه 3dmax مي باشد . اين برنامه محصول
شركتfeuturemark بوده و آخرين نسخه ان مربوط به سال 2003 ميباشد . اين
برنامه از تمام جوانب كارت شما را بررسي و تست مي كند و به كارت شما امتياز
مي دهد شما مي توانيد اين عمل را روي كارتهاي مختلف انجام داده و به نسبت
امتياز داده شده آنها را با هم مقايسه نماييد كارت خود را از طريق اينترنت
با كارتهايث ديگر موجود در جهان مقايسه نماييد.
رقابت ATI و Nvidia
Nvidia
در سال 98 با ساخت تراشه گرافيكي TNT TNT2 تاج پادشاهي صنعت گرافيك سازي
دنيا را بر سرگذاشت و در ان زمان تمام شركت هاي رقب را زا دور خارج كرد
تنها شركتي كه ميدان را خالي نكرد و به تلاش ادامه داد ATI بود اما Nvidia
همچنان مقام خود را حفظ كرد .
ATI اولين قدرتنمائي رابا تراشه Radeon
8500 نشان داد اما اين قدتنمائي طولي نكشيد و Nvidia سري كارتهاي معرفي خود
يعني Geforce4 TI را وارد بازار كرد و تا مدت زيادي به عنوان سازنده اول
مطرح شد. ايندوران شايد بهترين دوران Nvidia بود اما بعد از اين دوران ديگه
Nvidia روز خوش نديد .
ATI اين رقيب كانادايي تصميم گرفته بود به اين
سلطنت ديرينه پايان دهد . ATI با ارائه كارت گرافيك Radeon 9700 اين كار را
به خوبي انجام داد و با وارد كردن سري كارتهاي 9000و9500و9700 بازار را از
Geforce4گرفت .
اما Nvidia كه تحمل شكست نداشت تبليغ گسترده اي را براي
محصول بعدي خود يعني Geforce fx به راه انداخت و چندين ماه آنچنان تبليغ
كرد كه اين كارت را به يك رويا براي همه كاربران تبديل كرد . با ارائه اين
كارت Nvidia دوباره تاج را بر سر گذاشت . اين ماجرا ادامه پيدا كرد تا
بالاخره انتظار ها به سر رسيد و Geforce fx 5700 Ultra وارد بازار شد و قوي
ترين كارت بازار لقب گرفت ، اما اتفاقي افتاد كه هيچ كس فكرش را هم نمي
كرد ATI به ناگهان باارائه يك سري كارت جديد نظر ها رابه خود جلب كرد . اين
رده Radeon 9800وRadeon 9600 و Radeon 9200 بود كه در عين ناباري Nvidia
را پشت سر گذاشت و بازار از دست Nvidia خارج شد، اين بود كه ATI بهترين شد .
Nvidia
كه نمي توانست اين شكست را تحمل كند تصميم گرفت پروزه Nvidia 35 را زودتر
وارد بازار كند اين شد كه FX 5900 Ultra را وارد بازار كرد ، Nvidia در اين
كارت تمام كمبودهاي گذشته را اصلاح كرد و باز هم Nvidia بهترين شد . اما
ATI هم ورژن جديدRadeon 9800 با256MG رم DDR را وارد بازار كرد . و در
اینجا بود که این دو شرکت بزرگ با هم برابر شدند . اما ATI که مست قدرت شده
است پروژه Radeon 9900 Proرا هم روانه بازار کرده است اين در حاليست كه به
نظر مي رسد Nvidiaفعلاً پروزه ای را برای ارائه نداراد .
طبق مطالبی که ATI از محصولات آینده اش ارائه کرده ، باید شاهد یک انقلاب در سری R400 این شرکت باشیم .
تذکر : لازم به ذکر است رنگ بورد کارتگرافیک هیچ نقشی در کیفیت آن نداشته و فقط برای تشخیص ظاهری کارت میباشد .